Теодор Герцль - Өмірбаян

Герцль (Theodor Herzl) - заманауи Израиль мемлекетінің құрылуымен және сионизм қозғалысымен мәңгі байланысты болатын есім. Бұл көрнекті зияткер, саясаткер және көрнекті қайраткер еврей халқының ұлттық жаңғыруы үшін күрестің символына айналып, тарихта өшпес із қалдырды. Герцльдің қызықты өмірбаянына тоқталып, оның өмірін, сенімін және Израильдің тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптасуына қосқан үлесін қарастырайық.

Теодор 1860 жылы 2 мамырда Будапешт қаласында дүниеге келген. Оның отбасы білімді, мәдениетті, жас Теодор жақсы білім алды. Кейінірек ол Вена мен Базельдегі университеттерде оқып, құқық пен журналистиканы оқыды.

Израиль жерінде еврей ұлттық үйін құруға ұмтылған сионизм идеялары Теодорға қатты әсер етті. 1897 жылы ол Базельде Бірінші Бүкіләлемдік Конгресті ұйымдастырды, онда Еврей Мемлекеттік Лигасы (Дер Цион) құрылды, ал оның төрағасы болып сайланды. Ол «Дер Цион» («Сион мемлекеті») атты жұмыс жазды, онда еврей мемлекетін құру идеясын ұсынды.

Теодор батыс астаналарында өз идеяларын белсенді түрде қолдап, сионистік идеяға қолдау көрсетуге тырысты. Ол өз заманының көптеген маңызды саясаткерлерімен және қайраткерлерімен кездесіп, әлемдік қауымдастықты еврей ұлттық үйін құру қажеттігіне сендіруге ұмтылды.

Әлемнің басқа бөліктерінде еврей мемлекетін құру үшін саяси қолдауға қол жеткізбегеннен кейін, Теодор Герцль Осман империясында, қазіргі Израиль аумағында белсенді қызметін бастады. Ол османлы билігінің өкілдерімен кездесіп, өз идеяларын ілгерілетті.

Оның күш-жігері 1903 жылы Алтыншы Бүкіләлемдік Конгресте «Баслов қарарларын» басып шығаруға әкелді, онда Палестинада еврей ұлттық үйін құру идеясын қолдау білдірілді. Бұл қарарлар болашақ оқиғалар мен шешімдер үшін негіз болды.